Astrofotografia

Gromada galaktyk Abell 2218 - soczewka grawitacyjna

Szczegóły

Odsłony: 2239

Abell 2218 to gromada galaktyk znajdująca się w konstelacji Smoka w odległości około 3 miliardów lat świetlnych od Ziemi.
W gromadzie tej znajduje się tylko jeden obiekt zawierający duże zasoby wodoru atomowego. Wodór jest najpowszechniej występującym pierwiastkiem we Wszechświecie. W swojej najprostszej formie składa się on z jednego protonu i jednego elektronu. W obszarach, gdzie pierwiastek ten znajduje się w dostatecznie wysokiej temperaturze lub oświetlany jest odpowiednim promieniowaniem, możemy obserwować jego linie widmowe. Ten zaskakujący brak wodoru atomowego w gromadzie Abell 2218 rzuca znacznie więcej światła na ewolucję galaktyk w dużych i gęstych gromadach. Okazuje się, że galaktyki takie ewoluują znacznie szybciej niż na przykład obiekty w Grupie Lokalnej.

Gromada Abell 2218 oprócz odkryć związanych z ewolucją galaktyk dostarczyła jeszcze jednego znaczącego odkrycia. Najdalszy zaobserwowany obiekt we wszechświecie oddalony jest od Ziemi o około 13,4 miliarda lat świetlnych. Obserwacji tej dokonano przez wykorzystanie soczewkowania grawitacyjnego. Jak wykazał Albert Einstein - w odpowiednio silnym polu grawitacyjnym promień światła zmienia swój bieg. Odległa galaktyka lub ich grupa może działać jak soczewka, światło od jeszcze dalszych obiektów ugnie się na niej i przy odrobinie szczęścia skupi się gdzieś w okolicy Ziemi.

(Dane z Wikipedii)

Po złapaniu bardzo słabego światła od odległych kwazarów (najdalszy zarejestorany przeze mnie kwazar jest na fotografii Łańcucha Markariana ma przesunięcie ku czewienie z~3,5543) postanowiłem zapolować na kolejny rodzaj bardzo odległych obiektów - odległych galaktyk soczewkowanych grawitacyjnie.
Z góry wiedziałem, że zdjęcie Abla 2218, obiektu małego kątowo i bardzo słabego, będzie mało efektowne pod względem estetycznym. Postanowiłem jednak się z nim zmierzyć. Chciałem sprawdzić czy mój skromny zestaw astrofotograficzny będzie w stanie zarejestrować zjawisko soczewkowania grawitacyjnego. Jakość zdjęcia jest słaba bo zebrałem za mało materiału ale z powodu egzotyki tego obiektu momo słabej jakości prezentuję go na stronie.

No i chyba się udało. Pewności nie mam ale wydaje mi się, że na moim zdjęciu widać kilka odległych, soczewkowanych grawitacyjnie obiektów (na powiekszonym fragmencie zdjęcia zaznaczyłem je strzałkami).
Przesunięcie ku czerwieni z~0,7 oznacza, że światło od obiektu biegło do nas przez około 6 miliardów lat, przesunięcie 1,034 oznacza odpowiednio około 8 miliardów lat a z~2,5 oznacza 11 miliardów lat.

 

 

 

 

 

 

 

 

 Obiekty zarejestrowane na mojej fotografii zidentyfikowałem dzięki opracowaniom CALTECH ASTRONOMY http://www.astro.caltech.edu/~rse/firstlight/
Tu jest fotografia referencyjna http://www.astro.caltech.edu/~rse/firstlight/a2218_arcs.gif z teleskopu Hubble, opracowana w CALTECH.
Najlepsze zdjęcie amatorskie tego obiektu znalazłem na stronie dwóch niemieckich astrofotografów: Dr. Stefana Binnewiesa i Josefa Pöpsela http://www.capella-observatory.com/ImageHTMLs/Galaxies/Abell2218.htm .
(na opracowanie CALTECH trafiłem dzięki informacjom z ich strony). Mają zdalnie sterowane obserwatorium na Krecie. Ich zdjęcia zapierają dech w piersiach, warto odwiedzić ich stronę.

Sprzęt, ekspozycja

• Teleskop: Newton Sky Watcher 150/750 + Baader MPCC
• Montaż: Meade LXD-75
• Prowadzenie: Celestron R 70/400 Meade DSI Pro, PHD
• Kamera: QHY8L
• Filtr: IDAS LPS P2
• Ekspozycje:
  • RGB: 4 x 20 minut

  
  
  Data wykonania zdjęcia: 16 maja 2012
  Miejsce wykonania: Glinna

• « poprz.
• nast. »